„Promieniem przesuwającym się przez polską ziemię jest Obraz Jasnogórski wędrujący ze świątyni do świątyni" mówił bł. Prymas Stefan Wyszyński, który zainicjował dzieło peregrynacji kopii Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Przekazaniem Obrazu Nawiedzenia diecezji sosnowieckiej w uroczystość 26 sierpnia zainaugurowany zostanie trzeci etap tego maryjnego dzieła. - Trzeba iść za tym Promieniem trzeba tak mu się przyglądać, aby światło z niego bijące oczyściło nam oczy, duszę i obyczaje narodu - podkreślał w 1957 r. sens "Wielkiej Wędrówki" Prymas Tysiąclecia. Także i obecnie wielkiej szansy odnowy duchowej katolików upatruje obecny przewodniczący Komisji Maryjnej Episkopatu abp Wacław Depo.
Abp Depo wskazując na wciąż aktualny w polskiej duchowości fenomen pielgrzymowania, zwłaszcza pieszego, na Jasną Górę, podkreśla znaczenie Maryjnego oddziaływania. - Ci ludzie mają świadomość celu, do którego zdążają. - To znaczy, że idą na spotkanie z Matką, nie z obrazem. Bo niektórym by się wydawało, że my jesteśmy czcicielami obrazów, czy złotych ram, ale nie, tak nie jest. Jesteśmy czcicielami osoby Maryi Matki Chrystusa. To też oznacza, że dar Jezusa z wysokości krzyża, kiedy Maryja stała się również naszą Matką, to nas zobowiązuje i zachęca do tego, żeby przez Jej duchowe, ale i macierzyńskie pośrednictwo, Ona mówiła Chrystusowi o nas - powiedział metropolita częstochowski.
Nawiązując do zawierzenia Polski Niepokalanemu Sercu Maryi przez kard. Augusta Hlonda w 1948r., Jasnogórskich Ślubów Narodu i Milenium Chrztu Polski oraz centralnego miejsca Jasnej Góry w polskim duszpasterstwie i duchowości maryjnej tamtego okresu, abp Depo podkreślił, że ten wymiar jasnogórskiej ewangelizacji jest wciąż aktualny; „charyzmat tego miejsca, jakim jest Jasna Góra i ta obecność Maryi tutaj”. Zdaniem abp. Depo trzeba tę drogę maryjną Polaków na nowo pogłębiać. – Maryja wyznacza nam drogi i na czas powodzenia, radości, dziękczynienia, ale i na czas trudny, kiedy musimy się zmagać nie tylko z własną słabości czy z grzechem i jakąś niewiernością Bogu, ale również i przeciwnikami zewnętrznymi, jak to już było w naszej historii - mówił abp Depo.
Metropolita częstochowski podkreślił, że nawiedzenie w polskich diecezjach od 1957r. przynosiło w polskich diecezjach niespodziewane owoce, przede wszystkim odnowienia sumień, bo o to chodzi również i dzisiaj, „Polsce potrzeba ludzi sumienia, bo dopiero wtedy będziemy myśleć o przyszłości z Bogiem i Maryją jako naszą Matką i Królową”. Wskazał, że przesłanie Jasnogórskiego Wizerunku jest niezmienne dla wszystkich pokoleń, bo ukazuje tajemnicę Maryi, która wskazuje na Jezusa i prosi, by poddać się Jego woli, wypełniać miłość Boga i bliźniego, a to jest „nasz sprawdzian i pewnego rodzaju zwierciadło wiary, w którym mamy się stale przeglądać”. - Jeśli będziemy temu wierni, to wówczas przetrwamy jako naród – powiedział abp Depo. Przywołując doświadczenia z czasu peregrynacji w arch. częstochowskiej, podkreślił, że Maryja uczy wierności zamysłom Boga wobec rodziny.
Dzieło „odwiedzin Maryi” według zamysłu Prymasa Stefana Wyszyńskiego rozpoczęło się w 1957r. W latach 1953-56 kard. Stefan Wyszyński opracował program duchowego przygotowania narodu do Milenium Chrztu Polski. Jego istotną częścią stała się właśnie peregrynacja rozumiana jako wejście Maryi w codzienne życie społeczeństwa. Była też odpowiedzią na wydarzenie, które miało miejsce podczas uroczystości Jubileuszu 300-lecia ogłoszenia Maryi Królową Polski, 26 sierpnia 1956 r. Wówczas to biskupi wynieśli Cudowny Obraz Matki Bożej na wały jasnogórskie na prośbę uwięzionego wówczas w Komańczy Prymasa Wyszyńskiego. Gdy tak się stało, wierni spontanicznie w głos prosili: „Matko, przyjdź do nas!”. - Myślę, że promieniowanie Jasnej Góry musi być spotęgowane dla dobra Polski katolickiej i dla chwały Boga, który chciał mieć swą chwałę w Polsce przez Jasnogórską Panią. Trzeba z pełnym zrozumieniem planów Bożych wykorzystać łaskie siły dane narodowi. Jasna Góra musi mieć dłuższe ramiona, by dosięgnąć wszędzie, gdzie władztwo królowej Polski sięga. Trzeba wiązać bliżej jeszcze naród z Jasną Górą. Potrzebny był znak jej działania i niesienia pomocy każdemu człowiekowi – tak Prymas Tysiąclecia uzasadniał ówczesnemu generałowi Paulinów ideę peregrynacji.
Obradująca na Jasnej Górze 11 kwietnia 1957 roku 45. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski uchwaliła wprowadzenie dzieła Nawiedzenia.
Dwie wierne kopie Cudownego Obrazu wykonał artysta malarz docent Leonard Torwirt w Toruniu. Na specjalnej audiencji 14 maja 1957 r. papież Pius XII przyjął jedną z nich, a drugą uroczyście pobłogosławił dla peregrynacji.
„Święta Wędrówka” odbywała się nawet pomimo „uwięzienia” Obrazu Nawiedzenia w czerwcu 1966 r. Symbolicznie pielgrzymowały wówczas: pusta rama, Ewangeliarz i świeca. Obraz powrócił na trasę po jego skrytym wywiezieniu z Jasnej Góry do Radomia 13 czerwca 1972 r. Pierwszy etap Nawiedzenia wszystkich parafii w Polsce zakończył się w 1980 r.
20 maja 1981 r. Obraz Nawiedzenia przyniesiono do ciężko chorego Prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego (na tydzień przed śmiercią), który ucieszył się bardzo z tej „wizyty pożegnalnej” i mówił do swojej najdroższej, jak Ją nazywał, Dziewicy Wspomożycielki Jasnogórskiej Matki: „Tyle razy przybywałem do Ciebie, Matko, na szlak Nawiedzenia. Dzisiaj Ty przychodzisz do mnie. Byłaś zawsze dla mnie największą łaską, światłem, nadzieją i programem mojego życia… Niech ta Wędrówka nadal nie ustaje, a gdy się skończy, niech zacznie się na nowo; abyś stale krążyła po Polsce, dana ku obronie naszego narodu”.
W związku z Jubileuszem 600-lecia Jasnej Góry w 1982 r. Episkopat zdecydował o tygodniowym Nawiedzeniu w poszczególnych katedrach wszystkich diecezji w Polsce. 3 maja 1985 r. rozpoczęła się tzw. druga peregrynacja powszechna po polskich diecezjach, której zwieńczeniem było dziękczynienie 2 maja br.
Peregrynacja Maryi w znaku Jasnogórskiego Obrazu rozpocznie się w jej trzecim etapie 30 sierpnia br. od diecezji sosnowieckiej. O tym, że peregrynacja jest okazją do przeżywania tego wydarzenia nie tylko w duchu tradycji, ale jako realnego spotkania z Bogiem, który mówi do swojego ludu przez Maryję, zwrócił uwagę biskup sosnowiecki Artur Ważny. Podkreślił, że przyjęcie Maryi oznacza otwartość na wolę Boga, która nie zawsze pokrywa się z naszymi planami, ale zawsze prowadzi do życia pełnego sensu i pokoju. – Chcemy, żeby Boża wola zwyciężała w naszych sercach, małżeństwach, wspólnotach i diecezji. Nie chcemy się tego bać. Wiemy, że będą niespodzianki, ale mamy nadzieję – bo Maryja jest z nami – powiedział bp Ważny. Biskup sosnowiecki poinformował, że podczas pierwszego etapu peregrynacji po diecezji Maryja odwiedzi ważne miejsca historyczne i religijne, a dopiero później wyruszy do poszczególnych parafii. - Chcemy, aby w każdym z 23 dekanatów odbyło się jubileuszowe nabożeństwo pojednania, przebaczenia i podsumowania dotychczasowych wydarzeń – powiedział bp Ważny. Jego pragnieniem jest też , by młodzi spotkali się z Maryją, dlatego Jej Wizerunek będzie obecny podczas październikowego festiwalu „Strefa Młodych” w Sosnowcu. - Chodzi też o to, żeby maryjność była prorocza, nowa, przynosząca Ducha Świętego i Słowo Boże aktualne na dzisiejsze czasy – podkreślał hierarcha. Wyraził nadzieję, że owocem peregrynacji będzie drugi synod, który jest ważny, by otworzyć się na działanie Ducha Świętego i aby doświadczyć wspólnoty.
Peregrynacja kopii obrazu NMP Częstochowskiej w diecezji sosnowieckiej rozpocznie się 30 sierpnia 2025 r. w Bazylice Katedralnej w Sosnowcu i zakończy się w rocznicę pobytu św. Jana Pawła II Sosnowcu, 14 czerwca 2026 r. na Placu Papieskim. Odbywać się będzie pod hasłem „W Nadziei z Maryją”. Następnie zaplanowano już dalszy etap w diecezji rzeszowskiej, drohiczyńskiej, siedleckiej i świdnickiej.
Mirosława Szymusik
