Dziś Narodowe Święto Niepodległości. W południe paulini, częstochowianie i pielgrzymi odśpiewają Mazurka Dąbrowskiego przed Ołtarzem Narodu na Jasnej Górze. Uroczysty charakter będzie miała Msza św. o 15.30, bo właśnie o tej godzinie jest ona codziennie sprawowana za Polskę. - Dziękujemy Bogu za dar wolnej Ojczyzny! Bądźmy razem! – zachęcają paulini.
- Modlimy się za wszystkich, którzy poprzez wieki oddali swoje życie, abyśmy mogli żyć w wolnej i niepodległej Polsce, także za tych, którzy obecnie sprawują władzę, aby zawsze dobro obywateli, dobro naszych rodaków było na pierwszym miejscu, by nasza Ojczyzna rozwijała się w pokoju – zapewniał kustosz Jasnej Góry o. Waldemar Pastusiak.
Świętowanie Niepodległości zakończy się uroczysty Apel Jasnogórski o 21.00. Paulini zapraszają do wspólnej modlitwy przypominając, że codziennie o 15.30 w Kaplicy Matki Bożej na Jasnej Górze odprawiana jest Msza św. za Ojczyznę. -Od 1981 roku, od drugiego dnia po wprowadzeniu stanu wojennego, podjęto zobowiązanie, że każdego dnia paulini z wiernymi będą się tu modlić za Polskę.
W Narodowe Święto Niepodległości, 11 listopada obiekty muzealne na Jasnej Górze będą otwarte dla zwiedzających z wyjątkiem Muzeum 600-lecia, które jest zamknięte do 24 listopada.
Aby lepiej poznać historię sanktuarium pielgrzymi mogą skorzystać z pomocy przewodników Jasnogórskiego Centrum Informacji. W listopadzie jest ono otwarte od 8:00-17:00, a od 1 do 27 grudnia od 8.00-16.00. Poznający Jasną Górę natrafią na liczne ślady „narodzin Niepodległej”. Historia polskich zmagań o niepodległość wpisana jest w liczne pamiątki i wota gromadzone w Sanktuarium.
Jasna Góra była natchnieniem dla nadziei Polaków w chwilach zmagań o wolność, z wydawanych tu przed powstaniem styczniowym modlitewników Polacy z zaborów uczyli się ojczystego języka, a pielgrzymi czerpali ducha, że „jeszcze Polska nie zginęła”. Pielgrzymki były wyrazem wzmożonego kultu Matki Bożej jako Królowej Korony Polskiej, patronki zjednoczonego państwa, ale pod czas „nocy zaborów” państwa podzielonego. Pierwszymi ofiarami w „jasnogórskiej drodze wolności” stali się w 1792 r. uczestnicy Pieszej Pielgrzymki Warszawskiej na Jasną Górę, którzy zostali wymordowani przez żołnierzy carskich. Także paulinów dotknęły represje zwłaszcza po Powstaniu Styczniowym. W tym czasie Matkę Bożą Rosjanie nazwali Częstochowską Rewolucjonistką, a Polacy uważali Ją za swą Opiekunkę. Jej Wizerunek był na powstańczych sztandarach. Za różnoraką współpracę z powstańcami i podtrzymywanie polskiego ducha zakonnicy byli aresztowani, skazywani na więzienie i zsyłkę, niektórych zamordowano. Zamknięto wiele paulińskich klasztorów, a te, które pozostawiono, znalazły się pod całkowitym nadzorem władz carskich. Zdziesiątkowani biali mnisi wciąż budzili w Narodzie nadzieję na odzyskanie wolności. Jasna Góra przez cały okres zaborów sprzyjała duchowej mobilizacji Polaków, np. w 1882 r. w roku jubileuszu 500- lecia przybyło tu ok. 300 tys. osób mimo represji po Powstaniu Styczniowym.
W 1903 r. Henryk Sienkiewicz podczas pobytu tutaj napisał: „Na Jasnej Górze bije nieśmiertelne serce polskiego ludu”.
Historia polskiej martyrologii wpisana jest w liczne pamiątki i wota gromadzone w Sanktuarium. Eksponowane są w Skarbcu, Muzeum 600-lecia czy w Bastionie św. Rocha.
Epitafia i tablice ufundowane przez pokolenia Polaków upamiętniają - poświęcenie, ofiarność i umiłowanie Boga i Ojczyzny.
- Jasna Góra jest jednym z najcenniejszych miejsc dla polskiego serca. Oczywiście ten wymiar religijny jest pierwszy, bo jest to sanktuarium, miejsce szczególnej czci Matki Bożej, ale jest to tez miejsce wyjątkowo utkane przez historię, jest tu też ogromna tkanka właśnie historyczna, która również decyduje o tym, że Polacy cenią sobie Jasną Górę – spostrzega o. dr Grzegorz Prus, historyk.
O. Prus przypomniał, że Jasna Góra wpisana jest w dzieje naszej Ojczyzny a jej przesłanie jest aktualne dla wszystkich pokoleń. Wskazując na tak licznie i z pieczołowitością zebrane pamiątki, w które wpisane są polskie zmagania o wolność, podkreśla, że każdy element sanktuarium opowiada o naszych dziejach. To wielkie dziedzictwo jasnogórskie wciąż wymaga od nas ciągłego zaangażowania, by stało się ono żywe i dla najmłodszego pokolenia, które przez różnorakie pielgrzymki „przyprowadza tu Maryja”. Podkreślił, ze zgromadzone tu pamiątki mają wartość podwójną: to zabytki muzealne i wota. Zawierają historię losów ludzi, którzy złożyli je Matce Bożej.
Do tych szczególnych darów należy duża grupa tzw. biżuterii patriotycznej. Biżuteria ta ze względu na występujące na niej symbole i hasła ma charakter specyficznie polski nieznajdujący precedensu w dziejach biżuterii innych krajów. Odgrywała ona rolę i znaczenie symbolu demonstracji uczuć patriotycznych i religijnych. Biżuteria patriotyczna z okresu po 1864 r. ma specjalny charakter; pierścienie, krzyże i brosze wykonywane były rękami więźniów Cytadeli czy zesłańców syberyjskich. Jako tworzywo służyły więźniom najprostsze do zdobycia materiały: drewno, kości i włosie. Szczególnie szeroko reprezentowany jest zbiór falerystyki. Zwyczaj składania orderów i odznaczeń na Jasnej Górze sięga czasów XVII i XVIII wieku a upowszechnił się w wieku XIX-tym i na pocz. XX. Poczesne miejsce w kolekcji jasnogórskiej zajmują Ordery Virtuti Militari.
Zakonnik przypomniał także, że „najpierw wolność przyszła na Jasną Górę”.
Jasna Góra już 4 listopada 1918 roku przeżyła brzask wolności. Późnym wieczorem w murach twierdzy jasnogórskiej przeor o. Piotr Markiewicz powitał uroczyście pododdział wojska polskiego przybyły pod dowództwem podporucznika Artura Wiśniewskiego, jako symbol wolnej i suwerennej Polski. Przejął on w imieniu generała Tadeusza Rozwadowskiego, szefa sztabu, komendanturę nad Jasną Górą od władz austriackich. Przed bramą jasnogórskiego sanktuarium polscy żołnierze zaciągnęli zaszczytną wartę honorową, a na wysokiej wieży wiatr rozwiewał polskie flagi. Przez kilka kolejnych dni Częstochowa żyła wyłącznie tymi niecodziennymi zdarzeniami. 5 listopada na Jasną Górę przybyły władze miejskie, aby oddać uszanowanie żołnierzom, którzy reprezentują majestat Polski Niepodległej. 6 listopada dotarł szef Sztabu Generalnego odradzającego się Wojska Polskiego gen. Tadeusz Rozwadowski, aby oficjalnie potwierdzić, że dla Stolicy Duchowej Polski wybiła godzina wolności. 11 listopada 1918 r. Jasna Góra wraz z całą Ojczyzną obchodziła uroczyście dzień nadejścia niepodległości.
Podporucznik Wiśniewski bronił następnie Ojczyzny w wojnie polsko-radzieckiej. Dnia 17 sierpnia 1920 r. odpierając atak bolszewików na Nasielsk poległ na polu chwały. Pośmiertnie awansowany został do stopnia kapitana. Za wykazane męstwo na polu walki odznaczony został Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 3690) oraz dwukrotnie Krzyżem Walecznych.
Mirosława Szymusik
