Dożynki, czyli ogólnopolskie święto dziękczynienia za plony odbywa się na Jasnej Górze pod hasłem „Do Maryi w Roku Jubileuszowym”. Od rana już trwa modlitwa na Szczycie jasnogórskim, rolnicy dziękują za dary pól, sadów i ogrodów, proszą w intencjach papieża Leona XIV, o błogosławieństwo dla Polski, wzajemny szacunek i ducha solidarności oraz o pokój na świecie. Delegacje z całej Polski prezentują dożynkowe wieńce. Mszy św. o godz. 11.00 przewodniczyć ma biskup bydgoski Krzysztof Włodarczyk. W Eucharystii weźmie udział prezydent RP Karol Nawrocki. Transmisję przeprowadzi Telewizja Polska w programie 1 oraz TVP Polonia.
Jednym z nieodzownych i barwniejszych elementów rolniczego świętowania jest właśnie proces przygotowania, a następnie prezentacji wieńca dożynkowego.
Logo Roku Jubileuszowego i symbolika nadziei, korony nawiązujące do Milenium Koronacji Dwóch Pierwszych Królów Polski, wizerunek św. Jana Pawła II upamiętniający jego 20.rocznicę śmierci i przypominający o aktualności jego duchowego dziedzictwa czy od dziś świętego włoskiego nastolatka Carlo Acutisa to m.in elementy tegorocznych wieńców dożynkowych przywiezionych na Jasną Górę. W ich konstrukcji użyto tradycyjnych zbóż, kwiatów, ziół - wszystko, co rodzi ziemia. Wieniec dożynkowy, to obok chleba, najważniejszy symbol święta dziękczynienia za plony. Do uwicia tradycyjnie używa się czterech podstawowych zbóż: żyta, pszenicy, jęczmienia i owsa, choć pojawia się i coraz bardziej popularny orkisz oraz kwiatów polnych i ogrodowych, owoców, warzyw i ziół.
Józef Młynarczyk gospodarz z Krasnego Potockiego k. Nowego Sącza podkreśla, że nawiązując w swoim wieńcu żniwnym do 20. rocznicy śmierci św. Jana Pawła II, chcieli też przypomnieć, że pamięć o nim jest wciąż żywa. – Trzeba walczyć o siebie, dbać o sumienie, o Polskę, przede wszystkim tę miłość braterską, żeby po prostu ludzie się nawzajem szanowali i byli dla siebie dobrzy – mówił rolnik. Opowiada, że w regionie, który reprezentuje, dominują małe gospodarstwa, on 5 ha odziedziczył po ojcu, dalsze 15 dzierżawi. Maszyny kupił na kredyt. - Raczej takie nowoczesne, ciągniki kupiłem używane, jeden nowy, inaczej się nie uda – dopowiada. Kocha pracę w ziemi, choć z opłacalnością jest różnie, oprócz rolnictwa prowadzi inną dzielność gospodarczą, z której do rolnictwa dokłada, by zbilansować gospodarstwo. – Rolnictwo mam po prostu w sercu, trzeba przy tym trwać – podkreśla.
Agnieszka Wasilewska, reprezentująca Stowarzyszenie Kół Gospodyń Wiejskich w Dobroniu wyjaśnia, że wieniec przez nich przywieziony został wykonany metodą tradycyjną, czyli jest on tylko wiązany bądź szyty bez użycia kleju. Wieniec w kształcie korony jest też nawiązaniem do jubileuszu 1000-lecia pierwszej koronacji króla Polski. Praca nad wieńcem trwała 4 miesiące. -Cieszymy się, że udaje nam się angażować do pracy też coraz młodszych, z nami też pracują nasze dzieci – wyjaśnia Wasilewska. W wieńcu nie zabrakło też owoców, bo jak twierdzi gospodyni w tym roku sady i ogrody obrodziły. Dla pól pogoda była mniej sprzyjająca, co widać po sczerniałych kłosach zbóż, którym szkodziły wczesne deszcze. Gospodyni też chwali coraz większe zainteresowanie młodych rodzinną tradycją, małą ojczyzną.
Maria Kloc jest od Rzeszowa z gminy Trzebownisko, która zaprezentowała aż 10 wieńców. Wśród nich jest i ten nawiązujący do logo Roku Jubileuszowego z napisem „Zakotwiczeni w nadziei”, i podkreślający głęboko zakorzeniony kult Serca Pana Jezusa w parafiach czy jubileusz 80-lecia jednego z kościołów, gdzie budynek został misternie wyklejony ze wszystkich rodzajów zbóż i innych nasion jak np. len. - Z tego co ludzie mówią, to zboże dosyć obrodziło, było dobre, ale są problemy ze sprzedażą - mówiła przedstawicielka gminy Trzebownisko. - Modlimy się za Polskę, za prezydenta, o błogosławieństwo dla wszystkich, dla naszej miejscowości, no i oczywiście dla Ojczyzny - powiedziała Maria Kloc.
Organizatorem jasnogórskich dożynek jest Krajowe Duszpasterstwo Rolników.
Pierwsze centralne dożynki w Polsce odbyły się 28 sierpnia 1927 r. w Spale pod patronatem prezydenta RP Ignacego Mościckiego. W roku 1982 r. odbyły pierwsze dożynki jasnogórskie. Dożynki należą do najważniejszych świąt na wsi, podczas których obchodzi się uroczyste zakończenie żniw. Tradycje związane ze ścinaniem ostatnich kłosów zbóż, znane były w Polsce już w XVI w.
Mirosława Szymusik
