W sezonie letnim 2025 r. – od maja do września - we wszystkich rodzajach pielgrzymek - pieszych, rowerowych, biegowych rolkowych i konnych - przybyło ponad 108 tys. osób. To więcej niż rok temu. Wyraźnie zaznaczył się liczny udział młodzieży oraz rodzin z dziećmi, a także osób w różnym wieku, które po raz pierwszy zdecydowały się na pielgrzymkę pieszą. O tym, że za liczbami kryją się konkretni ludzie i ich historie, ich wiara i determinacja, i to cieszy, mówi przeor Jasnej Góry o. Samuel Pacholski. Wskazuje, że te letnie rekolekcje w drodze to wciąż żywa duchowa chrześcijańska formacja.
Uczestnicy rekolekcji w drodze realizowali program Roku Jubileuszowego „Pielgrzymi Nadziei”, szli z przesłaniem, by nie bać się zdobywać osobistą świętość, nie lękać się wyjść na różnorakie „peryferie”, dzielić się swoją maryjną duchowością ze światem, stać się jeszcze bardziej misyjnymi wspólnotami i ludźmi nadziei w poranionym świecie. Modlili się za Kościół, papieża i Ojczyznę, o pokój w świecie, za naszą wschodnią granicą i w Strefie Gazy, w intencji powołań kapłańskich i zakonnych. Pątnicy, jak np. łódzcy, odpowiedzieli na apel papieża Leona XIV o modlitwę i post w intencji pokoju w Ziemi Świętej, na Ukrainie i innych regionach świata.
Organizatorzy wyrażali też radość z zaangażowania młodzieży, bo młodzi nie tylko w pielgrzymce idą, modlą się, ale też służą innym na wielu odcinkach, jak np. w służbie liturgicznej, porządkowej czy muzycznej. To najczęściej na ich plecach „przemieszczają się” nagłaśniające tuby, są tymi, którzy troszczą się o pielgrzymkowy sprzęt i jego działanie. Wśród seniorów niektórzy dopiero na emeryturze zdecydowali się na przez lata odkładaną pielgrzymkę. I tu też nie brakowało „pierwszaków”. Tradycją polskich pieszych pielgrzymek, zwłaszcza diecezjalnych, jest udział w nich pasterzy diecezji i biskupów pomocniczych. Coraz więcej biskupów przemierza także całe trasy pielgrzymkowe pieszo. Są ci, którzy od lat wyruszają na pątnicze szklaki z wiernymi, jak np. kard. Grzegorz Ryś z Łodzi, abp Adam Szal z Przemyśla, bp Jacek Kiciński z Wrocławia czy bp Jan Piotrowski z Kielc oraz ci, którzy w nowej funkcji jako biskupi na te szlaki powrócili jak np. bp Artur Ważny z Sosnowca, bp Zbigniew Wołkowicz z Łodzi czy bp Szymon Stułkowski z Płocka.
By sprostać oczekiwaniom i potrzebom wielu, coraz częściej w pielgrzymkach powstają „specjalistyczne” grupy, jak np. biblijne, ciszy, rodzinne. Nowością np. tegorocznej pielgrzymki dominikańskiej była grupa lednicka, by „to, co w jeden wieczór dzieje się na Lednicy, tutaj działo się przez siedem dni”. Podczas rekolekcji w drodze podejmowane były tematy m.in. świętości, patriotyzmu a nawet rzeczywistości mediów jak to było np. w pielgrzymce przemyskiej.
Kaszubskie złote flagi z czarnym gryfem, symbol regionalnej dumy czy kwietne wianki w hipisowskim stylu Młodzieży Różnych Dróg i Kultur, modlitwa za Polskę i młodzież w nauczycielskich „Warsztatach w Drodze” i takie znaki różnorodności w jedności są wyrazem polskiego pielgrzymowania. Wszyscy odprawiający rekolekcje w drodze podkreślali ducha jedności. W ekumenicznym duchu, z uszanowaniem miejsc ważnych dla prawosławia wędrowała w tym roku Pielgrzymka Młodzieży i Rodzin Różnych Dróg i Kultur. wyszli od Matki Bożej Różanostockiej na Podlasiu. Byli na katolickiej Górze Krzyży w Świętej Wodzie, gdzie pątnicy zostawili swój „krzyż życiowych ciężarów”, odwiedzili Świętą Górę Grabarkę, centralne miejsce kultu prawosławnego w Polsce, gdzie zostawili „krzyże nadziei”, byli też Muzeum Ikon w Supraślu. - My tylko użyczamy rąk i nóg, a reszta należy do Boga – mówili ci, dzięki którym także osoby na inwalidzkich wózkach dotarły na Jasną Górę. Pątnicy z niepełnosprawnością i w kryzysie bezdomności przybyli min. w grupie gdańskiej, Pielgrzymce Żywieckiej czy Pielgrzymce Osób Niepełnosprawnych z Warszawy.
Praktykowana jest też formuła „Ile możesz”, czyli pielgrzymowanie przez wybrany dzień lub kilka.
Jak zwykle do uczestników rekolekcji w drodze dołączali tzw. duchowi pielgrzymi, czyli ci, którzy z różnych względów nie mogą fizycznie przemierzać szlaków.
- Myślę, że ci ludzie, którzy zostali na pielgrzymce „zasoleni” Słowem Bożym, „zasoleni” doświadczeniem żywego Kościoła, też braterstwem, solidarnością, gotowością do współpracy, to zaczyna ich fascynować i oni w swoich środowiskach dzielą się tym, stają się świadkami, prawdziwą solą ziemi, o której mówi Jezus w Mateuszowej Ewangelii – wyraża nadzieję Przeor Jasnej Góry.
Mirosława Szymusik
