By młodzi nie zapominali. W trosce o prawdę, o wartości, znajomość historii, która pomaga zrozumieć i pokochać polskość - na Jasnej Górze odbyły się Zaduszki Katyńskie. Uroczystość połączona była z promocją książki, na którą złożyły się prace uczestników konkursu "Prawda i kłamstwo o Katyniu". W dotychczasowych XV edycjach wzięło udział prawie 3,5 tysiąca uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych z województwa śląskiego.
Celem konkursu literacko-historycznego jest kształtowanie świadomości narodowej młodzieży przez zachęcenie do podejmowania samodzielnych poszukiwań badawczych oraz wnikania w istotę procesów historycznych – przypomina organizatorka konkursu europoseł Jadwiga Wiśniewska. - Wielką wartością tego konkursu jest to, że każdy kto pochyli się nad kwestią katyńską, ta wiedza w nim na zawsze zostaje. Prawda o Katyniu musi trwać bez względu na upływ czasu.
„Zaduszki Katyńskie” połączone z promocją publikacji odbyły się w Bastionie św. Barbary - w miejscu upamiętniającym "Golgotę Wschodu". Jak wskazywała inicjatorka i organizatorka Konkursu, uczestnicy piękną treścią wypełniają duchowy testament Księdza Prałata Zdzisława Peszkowskiego, wielkiego orędownika powstania na Jasnej Górze Kaplicy Golgoty Wschodu.
- Jednym z orędowników prawdy o Zbrodni Katyńskiej był cudownie ocalony więzień Kozielska - śp. Ksiądz Prałat Zdzisław Peszkowski, który jak mówił – „ocalał, by dać świadectwo”. Zostawił po sobie duchowy testament zawarty w krótkich słowach „przebaczamy, ale nie zapomnimy”. Piękną treścią te słowa wypełniają uczestnicy Wojewódzkiego Konkursu „Prawda i kłamstwo o Katyniu” – podkreśliła europoseł Wiśniewska.
O tym, że miłość do Ojczyzny i pamięć o tych, którzy walczyli o jej wolność jest zobowiązaniem mówił przeor Jasnej Góry o. Samuel Pacholski. - To miejsce, Golgota Wschodu i Kaplica Jasnogórskiej Matki Pojednania, jest szczególne. Ono nam przypomina o tych, o których nie wolno nam zapomnieć. Ponieważ pamięć o tych, którzy odeszli, ale których ofiara z życia związana była z naszą wolnością, to jest podstawowa powinność tych, którzy korzystają z owoców ich życia, ich męczeństwa, ich cierpienia – powiedział Przeor. O. Pacholski przypomniał także, że 4 listopada to dzień szczególny dla częstochowian. 4 listopada 1918 roku to właśnie Jasna Góra jako jedno z pierwszych miejsc w kraju cieszyła się odzyskaną wolnością, którą oficjalnie ogłoszono dopiero 11 listopada.
W konkursie wyłoniono dwudziestu laureatów i finalistów tegorocznej edycji. W tym roku, po raz pierwszy, poza pracami historycznymi i literackimi, uczniowie zgłaszali również projekty okładek do książki - w ramach kategorii plastycznej. Zwycięski projekt jest jednocześnie okładką jubileuszowej publikacji.
Jednym z laureatów konkursu jest Ksawery Oleksiak ze Szkoły Podstawowej im. Agaty Mróz–Olszewskiej w Lgocie Górnej. - W swojej pracy opisałem nazywanego cichym bohaterem Kazimierza Skarżyńskiego. Myślę, że wielu młodych ludzi interesuje się historią. My młodzi nie chcielibyśmy, żeby to zostało zapomniane i dlatego napisałem ta pracę.
- Wziąłem udział w konkursie, ponieważ uważam, że temat Katynia jest bardzo ważny i trzeba o nim mówić – podkreślił laureat II miejsca, Szymon Soból z I LO im. Mikołaja Kopernika w Katowicach. - Napisałem pracę pt. „Odwrócić wzrok” skupiłem się w niej bardziej na samym kłamstwie katyńskim. Zbrodnia katyńska jest straszna, ale o trudnych momentach naszej historii, jak najbardziej trzeba mówić – zaznaczył licealista.
Laureatka I miejsca, Dorota Nowak, ze SP im. ks. kan. Stefana Wojtyłki w Starej Wsi, w swoje pracy pt. „Różaniec z Katynia – droga do prawdy” opisuje losy Janiny Lewandowskiej.
- Była jedyną zamordowaną kobietą, która z grupą polskich oficerów trafiła do obozu w Kozielsku. Pokazałam w tej pracy jej życie wcześniej - to radosne, i późniejsze - w obozie, gdzie radość zamienia się w tajemnice bolesne. Wzięłam udział w tym konkursie, bo chciałam się przyczynić do rozpowszechniania, również wśród rówieśników, tej trudnej historii. Nie spodziewałam się tego wyróżnienia, bo to dla mnie debiut literacki - podkreśliła laureatka.
Patronat merytoryczny nad konkursem od lat sprawuje Instytut Pamięci Narodowej. Dyrektor Oddziału IPN w Katowicach, Andrzej Sznajder podkreślił, że każda z tych publikacji, tworzy ważny zbiór opracowań historycznych.
-To jest niezwykła lektura, to są prace literackie, nierzadko to utwory poetyckie, opowiadania, opracowania, które zasługują na miano naukowych. Dzięki tym konkursom ta świadomość historyczna młodych ludzi, ale także nauczycieli została mocno ugruntowana.
Podczas uroczystości za działania na rzecz trwałego upamiętniania wydarzeń i postaci z historii Narodu Polskiego oraz za działalność edukacyjną i wydawniczą, Europoseł Jadwiga Wiśniewska została odznaczona przez Instytut Pamięci Narodowej Złotym Medalem „Reipublicae Memoriae Meritum”. Wyróżnienie, w imieniu Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Karola Nawrockiego, wręczył dr Andrzej Sznajder Dyrektor IPN w Katowicach.
W przyszłym roku konkurs będzie miał charakter ogólnopolski, a jego organizacją zajmie się Instytut Pamięci Narodowej.
Uroczystości na Jasnej Górze zakończyły się modlitwą pod Epitafium Smoleńskim za zamordowanych w Katyniu i tych, którzy zginęli w katastrofie, udając się na obchody 70. rocznicy zbrodni ludobójstwa.
Anna Przewoźnik, Mirosława Szymusik