Na Jasnej Górze, w Bastionie św. Rocha odbył się wernisaż wystawy: „Droga i dziedzictwo. Dzieje rodziny Moszoro / Camino y Legado. Historia de la Familia Moszoro”. Przez pryzmat jednej rodziny opowiada ona o tym, jak ważna jest wierność Polsce, tożsamość i korzenie z których wyrastamy. Nie tylko przypomina losy rodziny Moszoro, ale także ukazuje środowiska polskich emigrantów w Argentynie i ich związki z Ojczyzną. Została przygotowana przez Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
Zastępca prezesa IPN dr Mateusz Szpytma podkreślił, że ta wystawa musiała znaleźć się na Jasnej Górze, bo dla rodziny Moszoro, tak jak dla wielu Polaków to było bardzo znaczące miejsce. - Ta rodzina przetrwała i była Polakami, katolikami dzięki temu, że miała to odniesienie do Częstochowy, tutaj jeśli mogli też pielgrzymowali. Za tą rodziną szły wszystkie wartości takie „arcy” Polskie. Oni przenieśli tę polskość, wartości chrześcijańskie za ocean do Argentyny i dzielili się nimi i z wszystkimi, którzy tam mieszkali. Mieli ogromny wpływ nie tylko na Polaków tam mieszkających, ale na całą społeczność– podkreślił dr Szpytma.
Obecny podczas otwarcia wystawy Przeor Jasnej Góry o. Samuel Pacholski wyraził wielką radość, że ta ekspozycja obok różnych wystaw, które goszczą i gościły na Jasnej Górze, znalazła swoje uroczyste odsłonięcie.
- Jesteśmy winni pamięć tej wspaniałej rodzinie. To podziękowanie za to, co uczynili dla Polski, że stali się mecenasami Kościoła polskiego, ale także polskiej kultury, języka, historii w tak odległej ziemi dla nas, jaką jest Argentyna. Przeor podkreślił, że ta historia może stanowić wspaniały impuls, byśmy byli dumni z tego, że jesteśmy Polakami.
- Myślę, że kiedy zapoznamy się z tą wystawą i z tym, jak skomplikowane były losy rodziny Moszoro, jak wiele ci ludzie musieli przejść, a równocześnie zachować hart ducha i miłość do tych wartości, w których zostali wychowani, które pielęgnowali, przekazywali swoim potomnym. To wszystko może stanowić impuls do dumy, że możemy być Polakami w tak różnych miejscach na świecie – powiedział o. Samuel Pacholski.
Wystawa składa się z pamiątek przekazanych przez potomków Kazimierza i Ludmiły Moszoro. Podczas otwarcia wystawy obecni byli synowie głównych bohaterów powstałej wystawy: Bartłomiej Stanisław Moszoro, konsul honorowy RP z siedzibą w Rosario w Argentynie, ks. Stefan Aleksander Moszoro-Dąbrowski, wikariusz regionalny Prałatury Personalnej Opus Dei w Regionie Europa Środkowo-Północna oraz wnuk Bartłomiej Moszoro.
Konsul honorowy RP w Rosario Bartłomiej Moszoro, w imieniu rodziny podziękował za przygotowanie wystawy. Zwrócił uwagę, że ekspozycja jest wyrazem hołdu dla jego rodziców, ale też dla całego pokolenia Polaków, którzy dali przykład honoru i bohaterstwa, ale zostali pozostawieni własnemu losowi i po zakończeniu wojny musieli budować nowe życie na emigracji.
Ekspozycja powstała w ramach projektu „Archiwum pełne pamięci”, który w 2017 roku uruchomił Instytut Pamięci Narodowej. Jego celem jest ocalenie, zabezpieczenie i udostępnienie dokumentów z archiwów prywatnych kluczowych dla opowiadania o polskiej historii XX wieku.
Na ekspozycji, można zobaczyć wyjątkowe dokumenty i ocalałe z wojennej tułaczki artefakty, ilustrujące ponad stuletnią historię rodziny Moszoro – polskich emigrantów w Argentynie, wywodzących się z Kresów II Rzeczypospolitej. Można zobaczyć na niej także cenne artefakty, m.in. nieśmiertelniki i manierkę Kazimierza Moszoro z okresu służby w PSZ oraz modlitewnik Ludmiły Dąbrowskiej, który towarzyszył jej od czasu, gdy była osadzona w więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie, wraz z futeralikiem wykonanym przez nią z obozowego koca w KL Auschwitz. Ważnym uzupełnieniem ekspozycji jest szczególne wotum ze zbiorów Jasnej Góry – to historyczna plakieta z pielgrzymki akademickiej z 1936 r., w której przygotowanie zaangażowany był Kazimierz Moszoro. Istotnym uzupełnieniem są również nieprezentowane dotychczas amatorskie filmy dokumentujące szlak bojowy 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka, nakręcone przez żołnierza tej formacji, wieloletniego przyjaciela rodziny Moszoro – Eugeniusza Siedleckiego.
Ekspozycja dostępna będzie dla zwiedzających do 31 sierpnia br.
Anna Przewoźnik
