„Maryjo, opiekunko paulińskiego zakonu. Poświęcam i oddaję się Tobie”. Na Jasnej Górze do konfraterni, czyli duchowej rodziny Zakonu Paulinów został dziś włączony dr Marcin Konik, jeden z pomysłodawców cyfrowej biblioteki muzycznej klasztoru jasnogórskiego, kierownik biblioteki Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina w Warszawie oraz członek zespołu Naukowo-Redakcyjnego Jasnogórskich Muzykaliów.
- Jestem wzruszony i wdzięczny za przyjęcie mnie do konfraterni. To zaszczyt i ogromne wyróżnienie dla całej mojej rodziny, która zawsze mnie wspiera. Dziś mija 20 lat, odkąd mam zaszczyt pracować w zespole naukowo-redakcyjnym i zajmować się kulturą muzyczną Jasnej Góry, a w szczególności muzyką dawną sanktuarium – powiedział dr Marcin Konik. Zauważył, że zajmuje się pracami mającymi na celu opublikowanie i nagranie jasnogórskich muzykaliów, bo jak wyjaśniał w sanktuarium od wieków działał jeden z najlepszych zespołów muzycznych w Polsce. – Na początku grany był Chorał, ale później już od XVI w. była to muzyka wokalno-instrumentalna. Teraz dzięki Paulinom i Narodowemu Instytutowi Fryderyka Chopina w Warszawie stworzyliśmy cyfrową bibliotekę muzyczną – zauważył.
Podkreślił, że dzięki niej udało się opublikować ponad sto nagrań muzyki dawnej, a także zdygitalizować cały zasób rękopisów, druków muzycznych i tworzone są też tzw. partytury cyfrowe. Dodał, że cyfrowa biblioteka muzyczna dostępna jest teraz w Internecie dla każdego na całym świecie za darmo.
Dr Konik zwrócił uwagę, że muzyka jasnogórska jest bardzo różnorodna. Kiedyś witano nią pielgrzymów, czy grano symfonię podczas procesji. Jest to przede wszystkim muzyka liturgiczna. - Paulini dbali, żeby zachować to dziedzictwo. Dzięki temu teraz możemy nad nią pracować, aby była dostępna dla wszystkich - zaznaczył.
Mszy św. w Kaplicy Matki Bożej, przewodniczył o. Arnold Chrapkowski. Przełożony Generalny Paulinów podkreślił, że Jasna Góra to szczególne miejsce, które naznaczone jest wieloma wotami, które widoczne są na ścianach kaplicy, a które są znakiem wdzięczności. - Dziś pragniemy jako Zakon, wspólnota podziękować dr Marcinowi Konikowi za jego wkład w rozwój dziedzictwa Jasnej Góry po przez przyjęcie do paulińskiej konfraterni - mówił na rozpoczęcie Eucharystii generał.
O. Nikodem Kilnar, krajowy duszpasterz muzyków kościelnych zauważył, że dzięki dr Marcinowi Konikowi jest podjęta dygitalizacja muzyki dawnej i udostępniona całemu światu. - Wartość tych zbiorów jest ogromna. Często są to zachowane jedyne kompozycje dostępne w Polsce i na świecie. Jest to ponad 120 polskich kompozytorów i te dzieła zostały udostępnione. Tworzone one były z miłości do Boga i na chwałę Matki Bożej a dzisiaj mogą rozbrzmiewać w ramach znakomitej serii: jasnogórska muzyka dawna – podkreślił krajowy duszpasterz muzyków kościelnych. Dodał, że w zbiorach jest ponad 3 tys. kompozycji, w tym 2 tys. rękopisów i ok. 500 druków. Wiele też zbiorów czeka na digitalizację. Są to dzieła z XX w.
Dr Marcin Konik podjął szeroką aktywność w badaniach polskiej kultury muzycznej. Przejawiło się to w naukowych analizach i opracowaniach rękopisów muzycznych, szczególnie z okresu XVII i XVII w. Dzięki jego pracy przygotowano szereg nagrań, utworów z repertuaru kapeli jasnogórskiej. Badania archiwalne prowadzone przez niego w kraju i zagranicą doprowadziły do odkrycia nieznanych do tej pory dzieł muzycznych.
Od 2004 r. prowadzi badania nad spuścizną historyczną kapeli jasnogórskiej jako członek zespołu redakcyjno-naukowego jasnogórskich muzykaliów, a także podkomisji liturgiczno-muzykologicznej. Jest także członkiem stowarzyszenia Kapela Jasnogórska. Zaangażowanie dr Konika oraz oddanie sprawie popularyzacji skarbów kultury w jasnogórskim archiwum muzycznym doprowadziło do podpisania w 2018 r. umowy między władzami Zakonu a Instytutem Fryderyka Chopina, której celem było zacieśnienie współpracy w zakresie badań, opracowania i digitalizacji jasnogórskiej kolekcji muzykaliów ze zbiorów jasnogórskich oraz udostępnienie ich szerokiej rzeszy badaczy.
Konfratrzy stają się współuczestnikami wszelkich dóbr duchowych Zakonu, które są owocem zakonnych praktyk, szczególnie tych pokutnych, a także w paulińskich przywilejach odpustowych. W ciągu wieków do konfraterni przyjmowano osoby wszystkich stanów: królów, książęta, kardynałów, biskupów, kapłanów, zakonników, mieszczan, ludzi kultury, nauki oraz rolników. Wśród paulińskich konfratrów byli m.in.: kanonik Jan Długosz, kompozytor Józef Elsner, nauczyciel Fryderyka Chopina, pisarze Henryk Sienkiewicz i Ignacy Kraszewski, św. Kazimierz Królewicz, który stał się patronem konfraterni czy bł. kard. Stefan Wyszyński.
Maria Bareła-Gawenda
