
1 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. To wyraz hołdu dla walczących w drugiej konspiracji, dla których wojna nie zakończyła się w 1945 r., ale była początkiem dalszych zmagań o wolność i niepodległość Ojczyzny. Jasna Góra jest także miejscem pamięci i modlitwy za tych, którzy „stanęli do walki o wolną Polskę, poległym, zakatowanym podczas śledztw, zamordowanym w wyniku zbrodni sądowych, długoletnim więźniom i represjonowanym”. Tak głosi napis na wmurowanej w marcu 2018 r. podczas ogólnopolskiej pielgrzymki kombatantów podziemia antykomunistycznego, tablicy poświęconej pamięci Żołnierzy Niezłomnych.
O tej bolesnej karcie polskiej historii przypominają m.in. pamiątkowe tablice, urny z prochami, wota złożone w Kaplicy Matki Bożej oraz w Kaplicy Pamięci Narodu. Niedawnym wymownym wotum złożonym na Jasnej Górze jest „Serce dla Inki”. To pamiątkowa tablica w kształcie serca wykonana z ofiarowanej przez kibiców biżuterii dedykowana Danucie Siedzikównie, 18-letniej sanitariuszce Armii Krajowej, skazanej przez komunistów na karę śmierci, która „zachowała się jak trzeba” i do końca pozostała wierna Polsce. „W sercu dla Inki” znajduje się ziemia z jej grobu, jest także polski orzeł w koronie i złoty ryngraf Matki Bożej Ostrobramskiej. Wotum to znajduje się w Kaplicy Matki Bożej (po lewej stronie, przy bocznym ołtarzu Matki Bożej Bolesnej). 28 sierpnia 1946 r. 18-letnia Danuta Siedzikówna ps. Inka, sanitariuszka i łączniczka 5. Wileńskiej Brygady AK, została zamordowana w więzieniu przy ul. Kurkowej w Gdańsku. Strzelało do niej kilku katów z odległości trzech kroków. Żaden nie trafił. Dobił ją, strzałem w głowę, dowódca plutonu egzekucyjnego z Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych obchodzony jest w rocznicę stracenia strzałem w tył głowy przez bezpiekę 1 marca 1951 r., podpułkownika Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 r. dzieło Armii Krajowej.
Mirosława Szymusik